Brak prawidłowej relacji zębów szczęki z zębami żuchwy to inaczej nieprawidłowa okluzja. Wadliwa okluzja powoduje pogłębiającą się deformację zgryzu, wzmaga bruksizm i negatywnie wpływa na estetykę uśmiechu (wizualnie dodaje lat). Objawy nieprawidłowej okluzji mogą być także mniej ewidentne – należy do nich między innymi pękające szkliwo, rozchwianie zębów, nadwrażliwość na pokarmy i płyny o różnej temperaturze, szum w uszach, bóle szczęki wykraczające poza obszar układu stomatognatycznego, bóle twarzy, ból zębów bez wyraźnej przyczyny.
Nieprawidłowa okluzja – pogłębiający się problem
Nieleczona okluzja staje się z czasem coraz większym problemem. Początkowo jej objawy mogą być słabo zauważalne i nie powodować u pacjenta dyskomfortu, ponieważ układ stomatognatyczny do pewnego stopnia dostosowuje się do zmieniających się warunków. Z czasem jednak objawy pogłębiają się (pojawia się między innymi szczękościsk oraz kłopoty z otwieraniem i zamykaniem ust), powodując duży dyskomfort i ból.
Jakie są objawy nieprawidłowej okluzji?
Nieprawidłowa relacja zębów szczęki i zębów żuchwy może być przyczyną licznych powikłań, do których należą:
- częste, uciążliwe bóle głowy (szczególnie rano),
- trzaski i przeskakiwanie w stawie skroniowo-żuchwowym,
- napięcia mięśniowe w rejonie twarzy, szyi, karku,
- bruksizm, czyli zgrzytanie zębami (często nocą w trakcie snu) oraz zaciskanie zębów w sytuacjach stresowych,
- ból mięśni twarzy lub ból zębów podczas nagryzania pokarmów.
Leczenie okluzji – metody
Leczenie okluzji jest zawsze kwestią indywidualną, uzależnioną od warunków w jamie ustnej pacjenta. Nie ma przy tym jednej, uniwersalnej metody, która gwarantowałaby optymalne efekty u każdego pacjenta.
Jedną z najczęściej stosowanych metod jest ekwilibracja, która ma celu likwidację tzw. przedwczesnych kontaktów między zębami szczęki i żuchwy. Punkty takie są likwidowane poprzez szlifowanie, a sam zabieg nie powoduje zniszczenia szkliwa i nie wywołuje doznań bólowych. Stosowana jest także modyfikacja obecnych w jamie ustnej wypełnień poprzez zmianę wysokości lub kształtu uzupełnienia. Powyższe metody w wielu przypadkach dają bardzo dobre rezultaty i poprawiają komfort życia pacjentów (między innymi przez ograniczenia dolegliwości bólowych).
W trudniejszych przypadkach nieprawidłowej okluzji metody te nie są jednak wystarczające i niezbędne jest włączenie leczenia z zakresu protetyki, implantologii, ortodoncji lub chirurgii szczękowej.
Leczenie okluzji w klinice TMK obejmuje:
- gruntowne badania diagnostyczne, na podstawie których planowana jest optymalna korekcja dysfunkcji narządu żucia,
- zaawansowane, najbardziej aktualne techniki leczenia okluzji, takie jak deprogramacja Koisa i funkcjonalna okluzja według Akademii Dawsona,
- kompleksowe, rozłożone w czasie leczenie okluzji, uwzględniające oczekiwania i możliwości finansowe pacjenta,
- opiekę zespołu lekarzy reprezentujących różne specjalności medyczne,
- dostęp pacjenta do materiałów dokumentujących kolejne etapy leczenia (filmy, zdjęcia cyfrowe).
Stan przed leczeniem
Stan po leczeniu
Pytania pacjentów:
Czy można wyleczyć bruksizm za pomocą szyn relaksacyjnych?
Jedną z metod leczenia okluzji jest zastosowanie szyn relaksacyjnych. Wykonana z przezroczystej masy plastycznej szyna zakładana jest na zęby szczęki i żuchwy, uniemożliwiając ich zaciskanie i patologiczne ścieranie. Należy jednak pamiętać o tym, że szyna relaksacyjna leczy skutek, a nie przyczynę bruksizmu.
Co jest przyczyną choroby okluzyjnej?
Choroba okluzyjna może mieć różnorodne przyczyny. Należą do nich czynniki psychogenne (np. bruksizm, będący często reakcją stresową), czynniki fizjologiczne lub jatrogenne (są one skutkiem błędów popełnianych podczas przeprowadzonego leczenia).
Czy brak zęba może doprowadzić do dysfunkcji narządu żucia?
Tak, nawet brak jednego zęba może być przyczyną pojawienia się zmian w zgryzie. Nie zmienia to faktu, że problem narasta wraz z liczbą braków zębowych (zwłaszcza w odcinkach bocznych). Skutkiem tego są przeciążenia zębów przednich i ich nieprawidłowe wychylenie, co przekłada się na patologiczne starcie zębów, a także obniżenia zgryzu.
Korekta zwarcia – co to jest i jak się ją wykonuje?
Korekta zwarcia, znana także jako ekwilibracja, to uzyskanie prawidłowego ruchu żuchwy przy zagryzaniu – odbywa się to przez ingerencję lekarza w kształt zębów. Jest to możliwe dzięki eliminacji (najczęściej przez oszlifowanie) wypukłości i punktów, w których nagryzanie odbywa się ze zbyt dużym naciskiem.